OFFB kể chuyện sau chuyến Triển lãm xe Trung Quốc Auto Shanghai 2025

Tuần trước được mời dự Triển lãm xe Thượng Hải (Auto Shanghai 2025) Bên mời là Zeekr group (Zeeks và Lynk&Co) thuộc tập đoàn Geely. Họ muốn chuyến thăm thực tế, sẽ cho mình thấy sự phát triển của ngành công nghiệp xe hơi Trung Quốc là như nào, họ muốn thay đổi được quan điểm lâu nay về xe Tầu, về sự thiếu an toàn, chắp vá, bắt chước, không bền, thiếu sự hoàn thiện tinh tế hoặc trình diễn đỉnh cao. 

Quả thực, công nghiệp ô tô TQ hiện nay, mà chủ yếu là xe điện hoá, đã thay đổi được điều này. Họ đã qua thời bán hàng nội địa, chỉ cần bắt chước cho giống, cho đẹp bên ngoài là được. Giờ đây họ đã nhắm đến các thị trường quốc tế, tất yếu họ ko thể làm vậy nữa. 

Tại triển lãm Thượng Hải lần này phải thừa nhận thấy sự phát triển rất nhanh của ngành công nghiệp xe hơi TQ, mà nếu chỉ nhìn ở những gì BYD đang phô diễn ở VN thì sẽ ko thấy được. Dù VN đã xuất hiện nhiều hãng xe TQ khác, như GAC, Omoda&Jaeco, Wulling, Cherry, Lynk&Co và Zeeks, nhưng vẫn ko phản ánh hết được sự khổng lồ của sân chơi xe hơi tại TQ. Chưa nói các hãng này cũng chỉ đưa về VN 3 4 mẫu xe, do chưa kết thân được với thị trường. 

BYD từ lúc vào VN tới giờ, hầu như đối mặt với rất nhiều câu chuyện, mà theo tôi họ quá tự tin vào Thiên thời trong khi ko có Địa lợi và Nhân hoà tại thị trường VN. Dù là hãng xe điện lớn nhất TQ (có khi cả thế giới) nhưng họ đang tập trung cho số lượng. Các xe sản xuất chủ yếu là xe thương mại, xe dịch vụ, hoặc bán cho người thu nhập trung bình. 

Ở TQ, các mẫu xe bình dân của BYD hay Chery đang chiếm hầu hết thị phần, khiến các nhãn xe Hàn Quốc vốn chung mục tiêu này, đều đã bị hất khỏi thị trường. Nhưng TQ còn nhiều hãng xe khác, tập trung vào phân khúc khách hàng cao hơn, đối tượng sử dụng kén chọn hơn, có thể sẽ ko thể bán nhiều bằng, nhưng chất lượng và mẫu mã được sản xuất ở mức cao cấp khác hẳn. 

TQ đang phát triển rất mạnh về hạ tầng công nghệ và các nhà sx xe đã tận dụng được thế mạnh này. Từ những nhà sản xuất pin hay đồ điện tử, phần mền, cùng với sự hỗ trợ từ chính phủ họ đã chuyển sang ngành ô tô rất nhanh. Bằng việc mua lại các nhà máy của nhà nước thua lỗ, họ đã làm ra được những chiếc ô tô ko quá khó khăn, và ngày càng hoàn thiện theo thời gian. Những chiếc xe TQ chỉ cách đây 5 năm thôi, so với bây giờ đã khác biệt nhiều lắm rồi. Rõ ràng so với những chiếc xe mà ở châu Âu châu Mỹ người ta đã trăn trở chuyển biến hàng trăm năm - thì người TQ đã tận dụng tối đa công nghệ để hình thành công nghiệp xe của họ chỉ trong vòng vài thập kỷ.

Nói riêng về Geely, đây là hãng xe tư nhân TQ duy nhất ko liên kết với hãng xe Âu Mỹ Nhật nào, theo quy định của chính phủ. Mà họ mua luôn hãng xe nước ngoài để cùng làm chủ, và chia sẻ công nghệ. Nếu ko bị ngăn cản, có khi ông này đã mua luôn cả Mercedes Benz rồi, sau khi đã mua Volvo, Jaguar, Aston Martin, Lotus, Polestar, Smart, Proton. Tại TQ, Geely tập trung cho phân khúc trung bình và đẩy 2 thương hiệu Zeekr và Lynk&Co cho phân khúc cao cấp. 

Họ có nhà máy công xưởng lớn, họ có tiền đầu tư cho công nghệ, họ thuê những bậc thầy thiết kế với kinh nghiệm từ những công ty có tuổi đời cả trăm năm về làm việc. Đương nhiên, họ sẽ có những sản phẩm cần thiết để tự hào với thế giới. Chúng tôi đã đến thăm 3 nhà máy của Geely, Zeekr và Lynk&Co, cả đi thử xe, cả chứng kiến trong triển lãm lẫn lái xe ngoài đường phố. Không có sự chênh lệch nào rõ ràng, mà đầy những điều vượt trội. Họ đang tạo ra áp lực cho sự thay đổi trong ngành công nghiệp ô tô thế giới. 

Dân TQ bây giờ rất giàu có, họ sẽ ko mua xe nếu nó ko đủ đẹp, ko đủ tốt, ko đem đến sự trầm trồ hay sang trọng. Nên những nhà sản xuất xe TQ chắc chắn ko thể làm 1 chiếc xe ‘thế nào cũng được’, mà phải là một chiếc xe gần như hoàn hảo. Tại các nhà máy mà chúng tôi đến, của Lynk&Co và của Zeekr, tôi nhìn thấy những chiếc xe Polestar 4 xịn sò của Thuỵ Điển đang được sản xuất ở đây, cùng dây chuyền chung trong nhà máy với chiếc Zeekr. Chắc chắn cả chiếc Volvo EC40 cũng vậy. Tại châu Âu, nơi Lynk&Co và Zeekr đang bán rất tốt, giá của chiếc Polestar ko đắt hơn 2 hiệu xe TQ nhiều lắm, vì về cơ bản, chúng cũng đang được định vị tại TQ là dòng xe cao cấp. Nhà máy thì thực sự quy mô và hiện đại ko kém các nhà máy đã mình từng đến thăm ở Áo, hay ở Đức. TQ ko có gì ngoài đất và dân số. Ko sản xuất lớn thì khó đáp ứng nổi nhu cầu thị trường.

Tại Triển lãm, không khí tại các gian hàng là rất nhiệt, từ các nhà sản xuất, cho đến các bạn reviews xe. Họ rất hào hứng khi giới thiệu những mẫu mã xe đầy sáng tạo, thậm chí lạ mắt và mong mỏi sự thừa nhận sự tán thưởng. Rất ấn tượng với các khu trưng bày của Hồng Kỳ, Jaeco, Zeekr. Tuy nhiên, do quá tìm tòi sáng tạo, có vẻ các hãng xe TQ chưa tạo ra rõ nét ADN riêng của mình. Nhìn lại các hãng xe Đức hay Ý, cho dù ko mấy sáng tạo đột phá lắm, nhưng chỉ nhìn thoáng cũng nhận ra rất nhanh, đâu là BMW, đâu là Mercedes, hay Porsche giữa hàng trăm xe đang trôi trên đường… nhưng để làm điều này là cực kỳ khó, đối với các mẫu xe TQ đầy sáng tạo.

Anh sếp của thương hiệu xe nhiều lần gặng hỏi: Anh thấy thế nào, Xe TQ tốt thực sự chưa. Đẹp hơn hẳn xe các hãng chưa? Xe TQ đã có nhiều hiệu thực sự đẹp, độ hoàn thiện cao, vật liệu chế tác xịn xò, trình diễn khả năng ấn tượng… và ko thể phủ nhận nhờ tiềm lực kinh tế và dây chuyền nhà máy của TQ, nhiều tên tuổi các hãng xe của châu Âu đã sống lại hào quang cũ với nền tảng công nghệ điện hoá mới, mà chỉ người Tàu mới làm được, vì họ có sẵn rồi. 

Nhưng bán hàng lại là một câu chuyện khác. Chiếc Nissan Kicks có ưu việt ko? Chiếc Honda Accord có chất lượng ko? Tại sao Ford lại bán chạy hơn Toyota? Điều gì quyết định người tiêu dùng rút ví. Đó là cả một câu chuyện rất dài. Và để lắng nghe hết câu chuyện đó, các bạn cần phải khẳng định sự đầu tư lâu dài đồng hành cùng chúng tôi